Pisca e Iscapa

Pisca e Iscapa

Cando si faeddat de pisca isportiva sa chistione andat dae sas ùrtimas novas in argumentu de amos, filos, cannas e mulinellos a sas prus reghentes tècnicas chi arribant dae cada punta de logu. Si faeddat de pisches, de sos chi amus atzapadu, de sos chi diamus chèrrere atzapare o de sos chi nos ant fatu ammachiare s'ùrtima borta chi semus andados a piscare. Ma semper prus fitiana est divènnida sa chistione supra sos piches chi amus atzapadu e chi nch'amus torradu a modde. Eh, gasi est, oe s'argumentu de sa chistione est su “catch and release”, pro impreare su  tèrmine anglosàssone. “Pisca e iscapa” diamus narrere nois, pro faghere a cumprendere una manera moderna de piscare pro ispàssiu, chi su pische lu bidet mègius torradu a s'abba chi no a sa sartàghine. Non si podet negare chi sa passione pro sa pisca siat nàschida dae s'istintu de s'òmine “catzadore/collidore” chi de sa catza e de sa pisca no podiant fagher a mancu pro campare, comente non si podet negare chi, in dies de oe, sa pisca siat divènnida un’ispàssiu e no prus una manera de buscare a mandigare. Oe, si nos cherimus faghere una bella mandigada de pische est bastante a andare a sa pischeria o a su mercadu, seberare su chi nos bisòngiat e torrare a domo a lu còghere. Ite nos movet tando pro andare a piscare si no est su bisòngiu de buscare su recatu? Tzertamente sa passione! Su momentu chi atzapamus unu pische a s'amu est un’iscuta de praghere personale, est comente a nos intèndere chi galu podimus andare a buscare recatu cun sas manos nostras, che a cando fìamus che a sos animales e a atzapare unu pische cheriat narrere a pòdere mandigare. Unu pagu comente si, atzapadu su pische, una boghe nos diat nàrrere “ecu bravu, ses galu capassu de ti buscare ite mandigare cun sas manos tuas!”. Posca però su cherbeddu ti torrat a pees in terra e torras a bìdere sa chistione comente est, verdadera; as tentu unu momentu de soddisfatzione e ses giai pensende a s’imbeniente, a su chi un’àteru pische t'at a dare, a mandigare in domo lu tenes, as dimustradu chi ses galu bonu a ti buscare recatu. Ite nde faghes de cussu pische? Lu torras a modde e a mègius bìdere, mancari l'as a torrare fintzas a frigare, tue o carchi àteru piscadore isportivu. Est craru chi custas cosas sunt impressiones intesas onniunu a diversa manera. B'at chie cussa impressione de gosura la sentit petzi pischende a una manera o petzi chirchende de piscare una ratza de pische ebbia, àteros sunt prus cuntentos atzapende pisches meda o unu mannu petzi, àteros galu non sunt cuntentos si non finint sa piscada cun sos pees in suta de sa mesa, mègius in bona cumpangia de parentes o amigos chi li dant peri bantu chi est resèssidu a piscare meda o unu bete pische. Àteros medas poi agatant realizatzione atzapende su pische e torrende·nche·lu a modde. S'istintu de si intèndere galu capassos a si buscare su recatu est assòlvida, ca podent detzidere sa sorte de su pische, e est satisfatu fintzas cussu prus vanu de mustrare a sa gente cantu semus balentes in sa pisca... sa proa in tempos de como est dada dae sas fotografias chi faghimus onni die cun sos telefoneddos e non b’at prus su bisòngiu de colare a tzilleri cun una tinedda de pische pro si bantare cun sos amigos. Ma comente semus arribados a custa manera de bidere sa pisca?

Unu luccio mannu nde venit torrau a su lagu chin attensione. Sùtta: sS'iscutta chi detzidimus de nde torrare a modde unu pische; fachet parte cussu puru de s'ispassiu.



Unu mudamentu de sentidu
In Itàlia sa pisca isportiva at cumintzadu a devènnere meda comune a inghìriu de sos annos '70, e sa mentalidade de cussos tempos fiat fìgia de sos tempos pustis de sa gherra mundiale, cando tocaiat a s'arrangiare in carchi manera pro buscare su recatu. Su pische fiat una netzessidade pro podere mandigare, una resursa pro tzertu chi beniat isfrutada. Dae custos bisòngios naschet s'idea chi su pische atzapadu nde cheret ghiradu a sa domo e mandigadu. Su chi tando fiat netzessidade però, chin su tempus est devènnidu unu “prus”, e si antis una canistedda de trotas fiat su recatu pro campare, oe est petzi un'iscusa pro una mandigada diversa dae su fitianu, in cumpangia. Medas si sunt abigiados chi sos rios e sos lagos, chi fiant antis prenos de pische, ant cumintzadu a s'impoverire, e chi forsis fiat mègius a s’acuntentare de ghirare petzi cun carchi pische cada tantu e a nche torrare a su riu o a su lagu su restu. In tempos de oe b'at unu muntone de trastes pro ispiegare e pro imparare supra cale si siat argumentu e chistiones supra biologia, ecologia e àteras chistiones de natura iscientìfica ant agiuadu a cumprendere chi sos pisches non sunt prus petzi recatu ma unu valore in prus de sa natura de sa terra nostra. Semus colados dae s'idea chi “si no mi los ghiro deo tantu si los ghirat calecun'àteru” a “nche los torro a modde, mancari faghent ispassiare finas calicun'àteru a los atzapare”. Unu mudamentu de sentidu importante ma chi pro tempus meda at finas cuadu carchi farta. Antis de totu sos primos chi ant faeddadu e chircadu de imparare a sos àteros custas ideas figuraiant comente sos prus sàbios e sos prus rispetosos faghende a pianu a pianu pàrrere, chie la pensaiat a manera diversa, comente unu arrennegadu o unu criminale. A de duas, sa publitzidade esagerada supra custa idea,  chi imbetze depet nàschere a sa sola in sa conca de unu piscadore isportivu at fatu torrare medas a sas ideas betzas chi su pische cheret ghiradu e mandigadu ebbia. Acraro mègius: esagerende cun s'idea de cumbinchere a totus chi su “pisca e iscapa” est sa mègius solutzione pro sa pisca isportiva o peus puru faghende cumprendere chi est sa prus giusta, s'est creada una risposta chi at batidu a ideas contràrias, chi narant chi sos pisches iscapados torra a modde poi si fùrriant prus a furbos e prus difìtziles a los frigare, chi cussos pisches tantu poi si nche morint peri posca chi los iscapas ca tantu los as giai chilivrados cun sas manos, chi atzapende e iscapende de continu sos matessi pisches poi in sos rios e in sos lagos bi diat àere tropu pisches de una ratza e àteras cosas gasi. Che a cada chistione sa veridade est in su mesu, su beru no est mai tropu a unu chirru o a s'àteru.  Comente mai però s'est arribadu a custas ideas unu pagu esageradas? A primu s'idea de “pisca e iscapa” est 'istada bene pensada ma male posta a fàghere. Sa cosa prus importante pariat sa de nde torrare su pische a s'abba, custu bastaiat pro si pòdere cunsiderare piscadores isportivos rispetosos de sos pisches (chi poi sunt su motivu de s’ispàssiu). No si daiat però atentzione pretzisa a comente si manigiaiat su pische poi de l'àere atzapadu e prima de lu torrare a modde. “Che l'apo imboladu a modde!” ecu ite si naraiat, usende forsis, chene lu chèrrere, sa paràula prus giusta... ca, in veridade, unu pische male manigiadu, mantesu med'ora in fora dae s'abba, tocadu cun sas manos assutas, imboladu in terra e chi li chilivras sa buca pro nde li dogare s'amu chi l'at puntu est difìtzile chi si sarvet. Che a cada cosa, pro essere ùtile peri su “pisca e iscapa” cheret fatu comente si tocat. Peri sos giornales dedicados a sa pisca isportiva sunt torrados unu pagu a in segus e ant moderadu s'idea de incomintzu mustrada a manera pagheddu esagerada comente una veridade chene dùbbiu. Como si leghent prus inditos tipu “noi suggeriamo il C&R ma non condanniamo chi trattiene qualche pesce nei limiti di legge e buonsenso”... giustu,  detzisione bona, torrare in segus a ideas passadas est semper mustra de intellighèntzia e abbistesa. Che a cale si siat cosa peri pro custu petzi su bonu sentidu at a batire cosas profetosas e chene impositzione ne esageratzione. Su “pisca e iscapa” cheret fatu a manera pretzisa e petzi gasi podet dare e mustrare cosa profetosas. Est de badas puru, dae parte de chie pensat chi sa pisca isportiva est a la fàghere petzi iscapende su pische, ghetare curpas a chie, a manera abbista, rispetende sas leges umanas e de sa naturalesa, si ghirat cada tantu unu pische e si lu godit in sa mesa in bona cumpangia. A custas cosa si depet arribare cun su tempus e faghende esperièntzias e no pro sighire una moda de giornales o de su “web”.

Si ringratziat pro s'azudu sa pagina Facebook  "Regulas de su sardu iscrittu".